Ben je als ondernemer per definitie onveilig gehecht?

Hoe je hechtingspatroon je drijft naar ondernemerschap – en wat dat betekent voor je relatie met werk

Waarom kies je voor ondernemerschap?

Waarom heb jij gekozen voor ondernemerschap? Was het ambitie? Vrijheid? Of heeft het ondernemerschap jou gekozen? Ik zie veel ondernemers om me heen die iets prachtigs hebben opgebouwd. Die met ziel en zaligheid bouwen aan hun bedrijf. Ik bewonder de bevlogenheid, de creativiteit, het lef waarmee mensen hun eigen pad creëren en daarmee iets moois betekenen voor de gemeenschap en de wereld.

Maar ik zie ook iets anders gebeuren. Regelmatig hoor of ik lees ik over ondernemers die zeggen niet gemaakt te zijn om voor een baas te werken. Dat ze liever hun eigen koers varen. Dat ze kiezen voor vrijheid – en willen werken volgens hun eigen voorwaarden.

Maar wat als die keuze niet een kwestie is van karakter of ambitie maar van een diepere psychologische dynamiek? Kies je als ondernemer eigenlijk voor jezelf omdat je niet in een andere werkstructuur past? En is dat een bewuste keuze, of een gevolg van een diepere angst of vermijding?

We praten vaak over ondernemers als visionairs, mensen die hun eigen pad kiezen. Maar wat als dat eigen pad soms een manier is om niet te hoeven dealen met samenwerking, hiërarchie en lange termijn verbindingen? Wat als ondernemerschap soms voortkomt uit een diepgeworteld patroon van bindingsangst?

De rol van bindingsangst in ondernemerschap

Hechtingstheorie stelt dat mensen op basis van vroege ervaringen een bepaalde hechtingsstijl ontwikkelen. Die stijl beïnvloedt niet alleen hoe we relaties aangaan maar ook hoe we ons verhouden tot werk en organisaties. Hechting stopt niet bij persoonlijke relaties. Het beïnvloedt hoe je omgaat met organisaties, autoriteit en werkrelaties.

De vraag is: onderneem je vanuit een bewuste keuze of is het een reactie op je eigen hechtingsstijl? Er zijn twee manieren waarop bindingsangst (onveilige hechting) ondernemerschap kan beïnvloeden:

1️⃣ Vermijdende hechting → de ondernemer die zich niet wil binden

Je kiest voor ondernemerschap omdat je geen controle wilt afstaan en je niet wilt binden aan een organisatie.

2️⃣ Angstige hechting → ondernemen vanuit bewijsdrang

Je kiest voor ondernemerschap omdat je bang bent om te falen in een vast dienstverband. Je werkt je kapot omdat je moet bewijzen dat je goed genoeg bent en je zoekt controle in je eigen bedrijf.

Hechtingsstijlen in zakelijke context

Hechtingsstijlen zijn zakelijk gezien geen absolute waarheden, maar ze geven inzicht in waarom mensen bepaalde keuzes maken. In de context van ondernemerschap kunnen ze verklaren waarom sommige ondernemers floreren in samenwerking en groei, terwijl anderen worstelen met controle of onafhankelijkheid.

Vermijdende hechting: onafhankelijkheid als beschermingsmechanisme

Mensen met een vermijdende hechtingsstijl voelen zich onbewust ongemakkelijk in afhankelijke relaties. Dit kan zich uiten in deze manier van werken:

• Je startte je eigen bedrijf om te voorkomen dat iemand anders bepaalt hoe jij werkt.

• Je hebt moeite met samenwerken en voelt je snel beperkt door andermans verwachtingen.

• Je vertrouwt mensen niet snel genoeg om taken echt los te laten.

• Je blijft liever solopreneur dan een team te bouwen, want dat betekent verantwoordelijkheid voor anderen.

Een ondernemer met een vermijdende hechtingsstijl kan hierdoor moeite hebben met het opbouwen van een stabiel team of het laten groeien van zijn bedrijf. De drang naar controle kan leiden tot micromanagement of steeds weer met veel bombarie aan iets nieuws beginnen maar niets afmaken.  

Angstige hechting: ondernemen vanuit bewijsdrang

Mensen met een angstige hechtingsstijl zoeken continu bevestiging en zijn gevoelig voor afwijzing. Dit kan zich in ondernemerschap vertalen naar:

• Je werkt obsessief, omdat je je eigenwaarde koppelt aan succes.

• Je vindt het moeilijk om werk uit handen te geven, omdat je bang bent dat anderen het niet goed genoeg doen.

• Je bent hypersensitief voor kritiek en laat jezelf erdoor leiden.

• Je hebt moeite om te genieten van succes, want er is altijd een volgende mijlpaal die je moet halen.

Angstig gehechte ondernemers kunnen hierdoor vastlopen in perfectionisme en overwerken. Ze willen gezien worden als succesvol, maar dat succes brengt hen zelden rust of voldoening. Vraag jezelf af: Bouw je een bedrijf omdat je het wil, of omdat je bang bent om in een ander systeem te falen?

Veilige hechting: ondernemen vanuit bewuste autonomie

Niet alle ondernemers starten een bedrijf vanuit een onveilig hechtingspatroon. Een veilig gehechte ondernemer:

• Heeft geen moeite met samenwerking, maar kiest bewust voor zelfstandigheid.

• Kan vertrouwen op anderen en bouwt een sterk team.

• Ziet ondernemen als een kans, niet als een vlucht.

• Voelt zich comfortabel in samenwerking, maar kan ook zelfstandig functioneren.

Dit is het verschil: Als je veilig gehecht bent, heb je geen onderneming nodig om je veilig te voelen. Je kiest het omdat het bij je past, niet omdat je iets anders probeert te vermijden.

Wat zegt jouw hechtingsstijl over jouw ondernemerschap?

Ondernemerschap is niet per definitie een uiting van onveilige hechting maar de manier waarop iemand onderneemt kan veel zeggen over zijn of haar hechtingspatronen.

• Vermijd je samenwerking omdat je niemand vertrouwt?

• Werk je overmatig hard om jezelf te bewijzen?

• Vind je het moeilijk om medewerkers of partners langdurig aan je te binden?

• Kun je successen echt vieren, of ben je altijd bezig met het volgende doel?

Het herkennen van deze patronen kan helpen om bewuster te ondernemen. Niet alleen om zakelijk succes te behalen maar ook om een manier van werken te vinden die echt bij je past.

Hoe doorbreek je onbewuste patronen in ondernemerschap?

Als je merkt dat je ondernemerschap wordt beïnvloed door een vermijdende of angstige hechtingsstijl, zijn er manieren om hier beter mee om te gaan:

Voor vermijdend gehechte ondernemers:

✅ Werk aan samenwerking en vertrouw anderen meer in je organisatie.
✅ Leer taken los te laten en delegeer op basis van vertrouwen in plaats van controle.
✅ Zie structuren niet als bedreigend, maar als ondersteunend voor groei.

Voor angstig gehechte ondernemers:

✅ Stel realistische verwachtingen aan jezelf en je bedrijf.
✅ Werk aan zelfvertrouwen dat niet alleen afhangt van externe successen.
✅ Accepteer dat fouten maken en imperfectie onderdeel zijn van groei.

Belangrijk! Hechtingspatronen zijn niet onveranderlijk. Door onbewuste patronen te leren herkennen kun je jezelf aanleren betere keuzes te maken. Bewustwording is de eerste stap naar gezonder en duurzamer ondernemen.

Conclusie: ondernemen als bewuste keuze

Ondernemerschap kan voortkomen uit vrijheid en ambitie maar het kan ook een reactie zijn op diepere onzekerheden of angsten. Door stil te staan bij je eigen hechtingsstijl kun je beter begrijpen waarom je bepaalde keuzes maakt en hoe je op een gezonde manier kunt groeien als ondernemer.

Wil je onderzoeken hoe jouw hechtingsstijl jouw manier van werken beïnvloedt? Laten we samen kijken naar hoe je jouw ondernemerschap bewuster en duurzamer kunt maken.